Баланың эмоционалды әл-ауқатын сақтау туралы жадынама

Баланың эмоционалды әл-ауқатын сақтау туралы жадынама.

Баланың эмоционалды әл-ауқаты оның сау дамуының негізі болып табылады. Бақытты балалық шақ-бұл жағымсыз оқиғалардың болмауы ғана емес, үнемі қуаныш, қауіпсіздік және махаббат сезімі.  Қуаныш-бұл пассивті күй емес, шығармашылықта, игі істерде және қоршаған әлеммен жағымды қарым-қатынаста көрінетін белсенді тәжірибе.  Ата – ананың міндеті-баланы негативтен қорғау ғана емес, сонымен қатар оған эмоционалды интеллектті дамыта отырып, жағымсыз эмоциялармен тиімді күресуді үйренуге көмектесу.

Отбасында қуанышты атмосфера құру-бұл баланың қажеттіліктеріне үнемі күш пен мұқият болуды қажет ететін міндет.  Ата-ананың сөздері баланың өзін-өзі бағалауы мен эмоционалды жағдайын қалыптастыруда үлкен маңызға ие екенін есте ұстаған жөн.  Отбасында үнемі қайталанатын сөз тіркестері позитивті көзқарастың дамуына ықпал етуі мүмкін, сонымен қатар жағымсыз көзқарастардың, мазасыздық пен өзіне деген сенімсіздік сезімдерінің қалыптасуына әкелуі мүмкін.

Аулақ болу керек жағымсыз сөйлемдер: (жадынамада көрсетілген тізімді кеңейтуге болады):

"Неліктен Даша сондай ұқыпты, ал сен неге ондай емессің?"- сын, басқа балалармен салыстыру.

"Мен саған мың рет айттым..."- сол сөгістердің үнемі қайталануы тәрбие процесінің тиімділігінің төмендеуіне және ата-ана мен бала арасындағы қарым-қатынастың нашарлауына әкелетінін есте ұстаған жөн.

"Қоя тұршы, менің уақытым жоқ" - баланың сезімін елемеу. Мұның бәрі оның өзін-өзі бағалауына зиян келтіреді және мазасыздықтың дамуына ықпал етеді.  Мұндай сөздер баланың жеке басына емес, мінез-құлқына баса назар аудара отырып, ескертулермен ауыстыру жағымды атмосфераны құрудың кілті болып табылады. Мысалы, "Сен сондай салақсың!" деп айтудың  орнына, "Бөлмеңдегі ойыншықтарды бірге жинайық" деп айту жақсы.

Баланың жетістіктерін оң нығайту, сүйіспеншілікті білдіру және көмекке ризашылық білдіру тиімді тәрбиенің ажырамас бөлігі болып табылады.  Алайда, балаға шынайы емес болып көрінуі мүмкін артық мақтаудан аулақ болу керек.  Баланың жетістіктерін нақты сипаттау және оның күш-жігері үшін шынайы мақтаныш білдіру тиімдірек.  Мысалы, "Жарайсың!", "Сен қатты тырысқан едің, бәрі ойдағыдай болды.Мен сенімен  мақтанамын!"

Отбасылық рәсімдер ата-ана мен бала арасындағы эмоционалды байланысты нығайтуда үлкен рөл атқарады.  Бұл таңертеңгі құшақтау мен қайырлы түн тілеу  ғана емес, сонымен бірге кітап оқу, серуендеу, ойын ойнау, кешкі ас дайындау.  Бұл рәсімдердің тұрақты болуы және отбасының барлық мүшелеріне қуаныш сыйлауы маңызды.  Бірге уақыт өткізу сенімді қарым-қатынасты нығайтуға мүмкіндік береді, баланың өзін жақсы көретінін және түсінетінін сезінуге көмектеседі.

Әр баланың жеке дара екенін есте ұстаған жөн, ал тәрбиеге деген көзқарас жеке болуы керек және баланың темпераменті мен мінезінің ерекшеліктерін ескеруі керек.  Бала өзін қауіпсіз және қамқорлықта сезінетін сөзсіз сүйіспеншілік пен қабылдау атмосферасын құру қажет.  Тек осындай атмосферада ол бақытты өсіп, үйлесімді дами алады.